2006/10/30

30.10.2006: Alternatif Dış Ticaret Teorileri


30 Ekim 2006 Pazartesi günkü derslerde, önce üç soruluk (büyüme-ticaret benzerliği, yoksullaştıran büyüme teoremi ve Linder tezi) bir quiz yapıldı. Daha sonra ise, UIT_Guz2006-06.ppt isimli anlatım dosyasındaki son konu olan Bhagwati'nin "yoksullaştıran büyüme" yaklaşımı önceki konularla ilişkilendirilerek özetlendi. Son derste ise, UIT_Guz2006-07.ppt isimli slayt dosyası yardımıyla alternatif (Heckscher-Ohlin sonrası) dış ticaret teorilerinin incelenmesine başlandı ve bulunabilirlik teoremi ile teknolojik açık modeli tamamlandı. Teknolojik açık modeli ile ilgili ek bilgi için öğrencilerin aşağıdaki kaynaklardan da yararlanabilecekleri belirtildi. Ürün döngüsü modeli ve onu izleyen konuların Cuma günkü derste ele alınması planlanıyor.

Alternatif dış ticaret teorileriyle ilgili yararlı/zorunlu okuma metinleri:

2006/10/27

27.10.2006: Teklif Eğrileri, Dış Ticaret Hadleri ve Büyüme-Ticaret İlişkisi


27 Ekim 2006 Cuma günü yapılan iki derste önce dünya denge fiyatının oluşumu, teklif eğrileri (offer curves) ve dış ticaret hadleri (terms of trade) ve iktisadi büyüme - dış ticaret etkileşimi konuları, UIT_Guz2006-06.ppt isimli anlatım dosyası yardımıyla ele alındı. Daha sonra ise, vakit yetmediği için, UIT_Guz2006-07.ppt isimli slayt dosyası yardımıyla alternatif dış ticaret teorileri incelenmeye başlanamadı. Ancak, bu yeni konunun, Kasım ayında yapılacak arasınavdan önce bitirilmesi ve tümüyle arasınav kapsamına dahil edilmesi planlanıyor.

Not: UIT_Guz2006-06.ppt isimli dosya, 27.10.2006 günkü dersteki anlatım planına göre güncelleştirilmiştir.

2006/10/23

23.10.2006: Bayram Tatili


Ramazan Bayramı nedeniyle, dersler yapılmayacak.

2006/10/20

20.10.2006: Ders İptali


20 Ekim 2006 Cuma günü yapılması gereken iki ders, dersin öğretim üyesinin rahatsızlığı nedeniyle iptal edilmiştir. Yapılamayan dersler, gerekirse ileride ek ders yapılarak telafi edilecektir.

2006/10/16

16.10.2006: Heckscher-Ohlin Modeli ve Teklif Eğrileri


16 Ekim 2006 tarihinde 12:30-15:20 arasında yapılan üç derste, önce iki soruluk bir quiz yapıldıktan sonra, UIT_Guz2006-04.ppt isimli anlatım dosyası yardımıyla Heckscher-Ohlin modeli ele alındı:
Öğrencilere, 27 Ekim 2006 Cuma gününe dek elektronik tartışma platformunda tartışmaları için bir ödev sorusu verildi.

"Standart (neoklasik) dış ticaret modeli"nin incelenmesinin, dersi alan öğrencilere bırakıldığı ve sınıfta ayrıca işlenmeyeceği belirtildi: UIT_Guz2006-05.ppt ve Krugman & Obstfeld (2006: Bölüm 5, s. 99-102 hariç).

2006/10/15

Ders Anlatım Dosyaları

UİT derslerinde kullanılan/kullanılacak anlatım dosyaları (ilk üç dosya hariç) tümüyle yeniden düzenlenmiş bulunmaktadır:
Yarından başlayarak dönem sonuna dek kullanılacak 4.-12. slayt dosyalarında ileride belki bazı değişiklikler yapılabilir.

Not: Söz konusu slayt dosyaları, sadece, Güz 2006 yarıyılında UİT dersini almakta olan AÜSBF 3 ve 4 İktisat sınıfı öğrencilerinin kullanımına açıktır.

2006/10/13

13.10.2006: Sektöre Özgü Faktörler Modelinde Serbest Ticarete Geçişin Bölüşüm Etkileri

13 Ekim 2006 Cuma günkü iki derste, "sektöre özgü faktörler modeli" yardımıyla, serbest ticaret koşullarında dış ticaretin yapısı ve ülkelerin kazançları meselelerine ek olarak yurtiçi bölüşüm etkileri de ele alındı. Her iktisat politikası uygulamasında olduğu gibi serbest dış ticaret politikasının da farklı yerli ekonomik aktörler üzerinde farklı bölüşüm etkileri yaratabileceği ve serbest ticarete karşı olası tepkilerin kısmen bu farklı etkilerden kaynaklanabileceği; buna karşılık, önemli olanın, ülkenin net (bir bütün) olarak bu politikadan tüketim olanakları genişleyerek çıkıp çıkmadığının olduğu vurgulandı.

16 Ekim 2006 Pazartesi günkü derslerde, "Heckscher-Ohlin (faktör donatımı) modeli" çerçevesinde "karşılaştırmalı üstünlükler" yaklaşımı ele alınacak. Bu konuyla ilgili ders slayt dosyasına (yakında) "buraya" tıklayarak ulaşılabilecek.

2006/10/11

Oda Değişikliği

UİT dersinin hocası Aykut Kibritçioğlu'nun ofisi, 13 Ekim 2006 Cuma gününden itibaren, AÜSBF ana binanın üçüncü katındaki 302 numaralı oda (Meray odasının bitişiği) olacaktır. Odanın dahili telefon numarası 274'tür.

2006/10/09

09.10.2006: "Karşılaştırmalı Üstünlükler" ve Bölüşüm

9.10.2006 Pazartesi günkü ilk derste, UIT_Guz2006-03.ppt dosyası yardımıyla Ricardo'nun karşılaştırmalı üstünlükler modeli incelendi ve modelin bazı sınırlılıkları ve ampirik geçerlilik derecesi üzerinde duruldu. Son derste ise, tek faktörlü Ricardo modeli yerine, bölüşüm ve serbest ticaret politikalarına tepki meselelerini anlamaya daha elverişli olan "sektöre-özgü faktör (SÖF) modeli" ele alınmaya başlandı.

Ricardo modelinde dünya denge fiyatının oluşumu ve ücretlerin rolü konularını öğrencilerin kendilerinin çalışması istendi.

13.10.2006 Cuma günkü derslerde SÖF modelinin tamamlanması ve Heckscher-Ohlin (H-O) modeline geçilmesi planlanıyor. H-O modelinin anlatımında, UIT_Guz2006-04a.ppt dosyasının güncelleştirilmiş halinden yararlanılacak. İlgili dosyaya, güncelleştirildiği zaman, UIT_Guz2006-04.ppt adresinden ulaşılabilecek.

"Karşılaştırmalı Üstünlük"ten "Rekabetçi Üstünlük"e














"Karşılaştırmalı üstünlük" (comparative advantage) ile "rekabetçi üstünlük" (competitive advantage) kavramları arasındaki faklılık ve ilişkileri daha iyi anlamanız için mutlaka Van Den Berg'in (2004: 128-130) kitabındaki ilgili bölümü okumanızı öneririm.

Van den Berg'in yukarıdaki şemasını da içeren güncelleştirilmiş 3. ders slayt dosyasına şuraya tıklayarak ulaşabilirsiniz: UIT_Guz2006-03.ppt.

2006/10/06

06.10.2006: Dış Ticarette Mutlak ve Karşılaştırmalı Üstünlükler


6 Ekim 2006 Cuma günkü ilk derste önce 10-15 dakikalık bir quiz yapıldı: "Uluslararası rekabet gücü, rekabetçi üstünlük, mutlak üstünlük ve karşılaştırmalı üstünlük kavramları arasındaki benzerlik ve farklılıkları özetleyiniz." Sınavdan sonra, haftalık quizlere ileride de devam edileceği belirtildi.

İlk derste, daha sonra, Adam Smith'in dış ticaret teorisine katkıları ele alındı: Ölçek ekonomileri, artık-kapağı yaklaşımı ve mutlak üstünlükler. Ampirik/görgül bulguların mutlak üstünlükler görüşünü desteklemediği vurgulandı ve (sayısal bir örnek yardımıyla) David Ricardo'nun karşılaştırmalı üstünlük kavramına geçildi.

9.10.2006 Pazartesi günkü derslerde, Ricardo'nun modelinin grafiksel olarak ele alınması ve daha sonra, Sektöre Özgü Faktörler (SÖF) Modeline geçilmesi planlanıyor. Eğer vakit yeterli olursa, Heckscher-Ohlin (Faktör Oranları) Modelinin ele alınmaya başlanması düşünülüyor.

Not: Yukarıdaki üç "Kaynak 2" Türkçe, üç "Kaynak 1" ise İngilizce'dir. Başka bir deyişle, Kaynak 2'ler Kaynak 1'lerin (eski baskılarının) Türkçe'ye çevirileridir. Dolayısıyla, eğer Kaynak 1'leri indirip okuyorsanız, ille de Kaynak 2'leri de indirmeniz gerekmemektedir.

2006/10/02

02.10.2006: Çekim Modeli, Dış Ticaretin Sebepleri ve Erken Dış Ticaret Teorileri

2.10.2006 Pazartesi günü saat 12:30 - 15:20 arasında yapılan üç derste önce UIT_Guz2006-02.ppt isimli slayt dosyası kullanılarak "çekim modeli" incelendi. Böylece, dış ticaretin temel belirleyicilerinin neler olabileceği geniş ve yüzeysel bir biçimde (genel olarak) ele alınmış oldu. Daha sonra ise, UIT_Guz2006-03.ppt isimli dosya yardımıyla, merkantilistler ve fizyokratların dış ticaret teorisi ve politikası görüşleri özetlendi. Son dersin sonlarında, Adam Smith'in dış ticaret kuramına katkıları (artık-kapağı modeli ve ölçek ekonomileri) ele alınmaya başlandı. 6.10.2006 Cuma günkü derslerde, Adam Smith ve David Ricardo'nun görüşleri ele alınacak ve mutlak / karşılaştırmalı üstünlük kavramları ile "uluslararası rekabet gücü" (international competitiveness) ve "rekabetçi üstünlük" (competitive advantage) kavramları arasındaki benzerlik ve farklılıklar tartışılacak.

Bazı Ders İstatistikleri


Güz 2006'daki UİT dersini almakta olan 135 öğrenciden 121'i elektronik tartışma platformuna üye olmuş, dersi ilk kez alacak 55 öğrenci ise öğrenci tanıtım formunu dersin hocasına iletmiştir. Geçen yıllarda form verenlerle birlikte, öğrenci tanıtım formunu teslim edenlerin sayısı 100'e ulaşmıştır.

Bugüne dek derslere devam eden öğrencilerin toplam sayıları ise şöyledir:
  • 18 Eylül 2006: 38 öğrenci (% 28)
  • 22 Eylül 2006: 71 öğrenci (% 53)
  • 25 Eylül 2006: 66 öğrenci (% 49)
  • 29 Eylül 2006: 92 öğrenci (% 68)
25 Eylül 2006 günkü derslerde verilen veri derleme ödeviyle ilgili olarak bana herhangi bir sonuç gönderen öğrenciler şunlardır:

  • 02080321 Elif Kara
  • 03080003 Özlem Tezer
  • 03080358 Burcu Şengün
  • 03080362 Mustafa Durkut
  • 03080374 Emrah Lafcı
  • 04080087 Mustafa İlker Çavuşoğlu
  • 04080094 Uras Çelik
  • 04080188 Ethem Karadeniz